Waarom is mestonderzoek belangrijk?
Jarenlang werd het ontwormen van paarden volgens een vast schema gedaan, standaard voor elk paard. Tegenwoordig weten we dat dit onnodig en zelfs schadelijk kan zijn. Overmatig gebruik van ontwormmiddelen leidt tot resistentie, waardoor de werking afneemt.
Een mestonderzoek beoordeelt de aard van de besmetting en meet het aantal wormeitjes per gram mest (EPG). Bij een te hoge uitslag (meestal >200 EPG), wordt gerichte ontworming aangeraden van de besmette paarden. 2 weken na de behandeling kan mestonderzoek de mate van reductie van wormeitjes aantonen. Zo kan eventuele resistentie tegen een wormmiddel worden aangetoond.
Mestonderzoek is het belangrijkst in het voorjaar en in de zomer. Mestonderzoek in het najaar of de winter kan een negatieve uitslag geven, omdat sommige wormsoorten in winterslaap gaan en geen eieren uitscheiden. Dit wil dus niet zeggen dat er geen wormen aanwezig zijn.
Mestonderzoek kan helaas niet alle parasieten of stadia van parasieten aantonen. Het is vooral gericht op de rode bloedworm, grote strongyliden en spoelworm. Daarom is het advies om paarden wel systematisch in ieder geval 1 x per jaar te ontwormen.
Het algemene advies nu is:
- 3 x per jaar mestonderzoek bij paarden ouder dan 3 jaar, namelijk in maart, juni en september (voordat de buitentemperatuur te veel daalt en de wormen in rust gaan!)
- 1 x per jaar, in het najaar (oktober/november) standaard ontwormen met een middel dat ook tegen lintworm werkt
Voor opfokbedrijven is het ontwormbeleid anders.
Er bestaat geen standaard ontwormschema. Per paard moet de situatie worden bekeken en een ontwormingsbeleid worden opgesteld door de dierenarts op basis van de leeftijd en gezondheid van het paard en het stal- en weidemanagement. Het doel van ontworming moet zijn de infectiedruk (van de wei) zo laag mogelijk te houden.
Ontwormen van paarden jonger dan 3 jaar
Voor paarden jonger dan 3 jaar is het advies om vaker een mestonderzoek te doen dan de eerder genoemde 3 x per jaar. Een andere optie is wel volgens een vast schema te ontwormen, omdat hun weerstand nog beperkt is en deze paarden veel zieker kunnen worden door een wormbesmetting. Ontworm alle paarden uit dezelfde groep of wei op hetzelfde moment met de juiste dosering.
Ontwormen van veulens
Veulens moeten ook tegen spoelwormen worden beschermd. Het middel dat hiervoor nodig is, is pyrantel. Er bestaat resistentie van spoelwormen tegen de meer gangbare wormmiddelen. Niet elk middel is geschikt voor veulens, dus vraag hiernaar bij je dierenarts.
Ontwormen van drachtige merries
Het advies is om een drachtige merrie 1-2 weken voor de bevalling te ontwormen met ivermectine. Op deze manier wordt het pasgeboren veulen beschermd. Daarnaast is het belangrijk dat de merrie voor de bevalling in een uitgemeste en goed schoongemaakte stal staat.
Selectief ontwormen na het weideseizoen
Zoals gezegd is het advies om toch wel 1 x per jaar uitgebreid te ontwormen en wel rond oktober/november, dus aan het einde van het weideseizoen, wanneer de meeste paarden weer op stal gaan. Het advies is om op dat moment breed te ontwormen, dus naast tegen de grote en kleine strongyliden en spoelworm ook tegen lintwormen en de horzellarve (maaglarve).
Het belang van goed weidemanagement
Naast mestonderzoek is weidemanagement cruciaal om wormbesmetting te voorkomen. Hier zijn enkele praktische tips:
- Verwijder mest dagelijks uit paddocks en minimaal 2x per week van de weide.
- Beperk overbeweiding: te veel paarden op een klein stuk wei verhoogt de besmettingsdruk.
- Wissel regelmatig van weiland (rotatiebegrazing), liefst elke 2-3 weken. Gebruik hiervoor liefst schone percelen.
- Laat de weides afwisselend begrazen door andere diersoorten, zoals schapen en koeien: zij worden niet ziek van de paardenwormen, maar kunnen wel de larven met het gras opnemen en zo de infectiedruk verlagen. Een alternatief is maaien.
- Doe een mestonderzoek voor het omweiden, zodat zwaar besmette paarden eerst ontwormd worden.
- Laat nieuw ingevoerde paarden eerst testen en indien nodig ontwormen voordat ze op de weide komen.
Met goed management kun je de noodzaak van ontworming verlagen en resistentie helpen voorkomen. Heeft jouw paard te veel wormen na een mestonderzoek? Neem dan het weidemanagement eens onder de loep!
Supplementen & ondersteuning
Hoewel ontwormmiddelen nodig blijven bij besmetting, kun je de weerstand en darmgezondheid van je paard ondersteunen met natuurlijke supplementen, zoals:
Puur Parasitus: Natuurlijke ondersteuning van de darmomgeving, met kruiden.
Verm X: Een kruidenpreparaat in de vorm van brokjes, poeder of vloeistof voor een gezonde werking van de darmen.
Let op: natuurlijke producten kunnen ondersteunend werken, maar zijn géén vervanging voor reguliere ontworming bij een aantoonbare besmetting.
Heb je vragen over ontworming en mestonderzoek bij paarden? Neem dan contact op via dierenarts@medpets.nl.
