Chronische darmziekte bij honden
Dierenartsen delen chronische darmziekten in drie hoofdgroepen in. Deze indeling helpt om stap voor stap de juiste behandeling te kiezen.
1. Food Responsive Enteropathy (FRE)
Bij Food Responsive Enteropathy wordt de darmontsteking vooral veroorzaakt door bestanddelen in de voeding. De klachten verbeteren duidelijk na een dieetwisseling, meestal binnen enkele weken.
2. Immunosuppressant Responsive Enteropathy (IRE) (waaronder IBD)
Wanneer dieetmaatregelen onvoldoende effect hebben, kan er sprake zijn van Immunosuppressant Responsive Enteropathy, waar IBD onder valt. Hierbij is het immuunsysteem zelf de drijvende kracht achter de ontsteking. Behandeling met immunosuppressieve medicatie is dan vaak nodig.
IBD bij honden wordt vaak vergeleken met de ziekte van Crohn bij mensen. In beide gevallen gaat het om een chronische, immuungemedieerde darmontsteking met opvlammingen en rustige periodes. Net als bij mensen is IBD bij honden niet te genezen, maar wel goed te managen.
3. Antibiotic Responsive Enteropathy (ARE)
Bij deze vorm verbeteren de klachten onder behandeling met bepaalde antibiotica, zoals metronidazol. Hierbij speelt een verstoorde darmflora (dysbiose) een belangrijke rol.
Symptomen van IBD en andere chronische darmziekten
Honden met een chronische darmziekte kunnen de volgende symptomen laten zien:
- chronische of terugkerende diarree
- zachte of slijmerige ontlasting
- braken
- verminderde eetlust
- gewichtsverlies
- doffe vacht en verminderde conditie
Hoe wordt de diagnose IBD gesteld?
IBD is een uitsluitingsdiagnose. Eerst worden andere oorzaken uitgesloten via ontlasting onderzoek (parasieten, vertering en dysbiose index), bloedonderzoek en beeldvorming, zoals een echo van de buik. Wanneer de klachten aanhouden, kan een scopie van de darmen met darmbiopten nodig zijn om de ontsteking definitief vast te stellen.
Behandeling van IBD en chronische darmziekte
De behandeling is vrijwel altijd multimodaal en afgestemd op de individuele hond:
- Aangepaste voeding: Voeding vormt de basis van elke behandeling en is vaak de eerste stap.
- Vitamine B12: Bij langdurige darmontsteking kan de opname van vitamine B12 verstoord raken. Aanvulling gebeurt op basis van bloedonderzoek. Dit kan bijvoorbeeld met het supplement Cobalaplex.
- Ondersteuning met probiotica: Probiotica kunnen helpen bij herstel van de darmflora en darmbarrière. Een voorbeeld is Ultimaflor, dat niet alleen goede bacteriën bevat, maar ook L-threonine voor de opbouw van het darmslijmvlies en Shiitake ter ondersteuning van de darmweerstand.
- Medicatie via de dierenarts: Wanneer bovenstaande maatregelen onvoldoende effect hebben, kan medicatie nodig zijn, zoals corticosteroïden om de overmatige afweerreactie te remmen en/of metronidazol bij ernstige ontsteking of dysbiose. Een verhoogd foliumzuur in het bloed kan een aanwijzing zijn voor een dysbiose.
Poeptransplantatie (fecestransplantatie) bij honden
Bij een kleine groep honden met ernstige of therapieresistente chronische darmziekte, waarbij voeding, supplementen én medicatie onvoldoende effect hebben, kan een fecestransplantatie (FMT) worden overwogen. Ook voor honden met IBD die slecht reageren op de behandeling kan een poeptransplantatie worden overwogen.
Bij deze behandeling krijgt de hond ontlasting toegediend van een zorgvuldig gescreende, gezonde donorhond. Het doel is om de verstoorde darmflora te herstellen door het inbrengen van een breed en gezond bacterieel ecosysteem.
De rol van stress en weerstand bij IBD
Stress, ziekte of een verminderde weerstand kunnen IBD-klachten opnieuw doen opvlammen. Rust, voorspelbaarheid en goede algemene gezondheid spelen daarom een belangrijke rol in het langdurig onder controle houden van de ziekte.
IBD en andere chronische darmziekten bij honden vragen om een zorgvuldige, stapsgewijze aanpak. Door eerst voeding en darmondersteuning te optimaliseren en indien nodig medicatie of specialistische behandelingen zoals fecestransplantatie te overwegen, kan voor veel honden een goede kwaliteit van leven worden bereikt.
Heb je nog vragen over IBD bij honden? Neem dan contact op via dierenarts@medpets.nl.
