Welke klachten passen bij IBD bij katten?
De symptomen van IBD bij katten zijn vaak subtiel en wisselend. Veelvoorkomende klachten zijn:
- chronische of terugkerende diarree
- regelmatig braken (soms meerdere keren per week)
- gewichtsverlies, ondanks normale eetlust
- verminderde eetlust of kieskeurig eten
- doffe vacht of slechte vachtverzorging
- wisselende ontlasting, soms met slijm
Bij sommige katten staat vooral braken op de voorgrond, terwijl bij andere juist diarree of gewichtsverlies de belangrijkste klacht is.
Op welke leeftijd ontstaat IBD bij katten?
IBD kan op elke leeftijd voorkomen, maar wordt het meest gezien bij katten van middelbare leeftijd, meestal vanaf een leeftijd van 5 tot 7 jaar. Sommige rassen, zoals de Siamese kat, lijken gevoeliger te zijn voor het ontwikkelen van chronische darmontstekingen.
Verschillende vormen van chronische darmziekte bij katten
Net als bij honden wordt chronische darmziekte bij katten ingedeeld in verschillende groepen, afhankelijk van de reactie op behandeling.
Food Responsive Enteropathy (voedselgevoelige darmziekte)
Bij een deel van de katten verbeteren de klachten duidelijk na overstappen op een speciaal dieet, zoals een hypoallergene voeding of een voeding met één nieuwe eiwitbron. Hierbij speelt voedselovergevoeligheid een belangrijke rol.
Immuungemedieerde darmziekte (IBD)
Wanneer dieetmaatregelen onvoldoende effect hebben, is vaak sprake van een immuungemedieerde ontsteking van de darm, oftewel IBD. Het immuunsysteem blijft actief en veroorzaakt chronische ontsteking.
Bij katten lijkt IBD in sommige gevallen sterk op chronische inflammatoire darmziekten bij mensen, zoals de ziekte van Crohn. Ook hier zien we een ontregelde afweerreactie en een wisselend ziekteverloop met opvlammingen.
Antibiotic Responsive Enteropathy
Bij sommige katten spelen veranderingen in de darmflora een grote rol. In die gevallen kunnen de klachten tijdelijk verbeteren na behandeling met bepaalde antibiotica, al wordt hier steeds terughoudender mee omgegaan.
Hoe wordt IBD bij katten vastgesteld?
IBD is ook bij katten een uitsluitingsdiagnose. Dat betekent dat de dierenarts eerst andere oorzaken moet uitsluiten, zoals:
- parasieten (wormen, Giardia)
- voedselintolerantie
- alvleesklierproblemen
- hormonale aandoeningen
- infecties
Dit gebeurt via ontlasting onderzoek, bloedonderzoek en echografie van de buik.
Wanneer de klachten blijven bestaan, kan het nodig zijn om darmbiopten te nemen via endoscopie. Alleen zo kan de aard en ernst van de ontsteking definitief worden vastgesteld.
Behandeling van IBD bij katten
De behandeling van IBD bij katten vraagt om een zorgvuldige, individuele aanpak en bestaat meestal uit meerdere onderdelen.
Dieetaanpassing
Een aangepast dieet vormt vrijwel altijd de basis van de behandeling. Vaak wordt gekozen voor:
Het doel is om de darm zo min mogelijk te prikkelen.
Vitamine B12 (cobalamine)
Bij katten met chronische darmontsteking komt een tekort aan vitamine B12 regelmatig voor. Dit kan leiden tot:
- verminderde eetlust
- sloomheid
- slechte opname van voedingsstoffen
Aanvulling gebeurt op basis van bloedonderzoek, vaak via injecties.
Ondersteuning van de darmflora
Probiotica kunnen helpen bij het herstellen van de balans in de darmen. Ze ondersteunen de darmbarrière en kunnen bijdragen aan een stabielere ontlasting, vooral in combinatie met dieetmaatregelen.
Medicatie
Wanneer voeding en ondersteuning onvoldoende effect hebben, kan de dierenarts medicatie inzetten, zoals:
- corticosteroïden om de ontstekingsreactie te onderdrukken
- metronidazol bij ernstige ontsteking of verstoring van de darmflora
De dosering wordt altijd zorgvuldig opgebouwd en aangepast aan de reactie van de kat.
Stress, weerstand en IBD
Stress speelt bij katten een grotere rol dan vaak wordt gedacht. Veranderingen in de omgeving, andere huisdieren, verhuizing of ziekte kunnen zorgen voor opvlammingen van IBD. Een stabiele leefomgeving en voldoende rust zijn daarom belangrijk in het management van deze aandoening.
IBD en andere aandoeningen
IBD bij katten kan samengaan met andere chronische ziekten, zoals:
- voedselallergieën
- alvleesklierontsteking
- leverproblemen
Bij katten wordt ook wel gesproken over het triaditis-syndroom, waarbij darm, lever en alvleesklier tegelijk zijn aangedaan.
IBD bij katten is een chronische aandoening die zich vaak uit in langdurige diarree, braken of gewichtsverlies. Met de juiste diagnose en een combinatie van voeding, ondersteuning en eventueel medicatie is het bij veel katten mogelijk om de klachten goed onder controle te houden en de levenskwaliteit te verbeteren.
Heb je nog vragen over IBD bij katten? Neem dan contact op via dierenarts@medpets.nl.
