Hoe oud wordt een schildpad?

Geschreven door Meanne | 27 oktober 2025

Schildpadden staan bekend om hun rustige aard, langzame bewegingen en indrukwekkende levensduur. Waar sommige soorten tientallen jaren oud worden, kunnen anderen zelfs de honderd naderen. Toch verschilt de leeftijd van een schildpad sterk per soort en leefwijze. Landschildpadden leven namelijk aanzienlijk langer dan waterschildpadden, mede door hun voeding en omgeving. In deze blog lees je wat de levensverwachting van verschillende schildpadden is en welke factoren daarop van invloed zijn.

Verschillende soorten schildpadden

Wereldwijd bestaan er ongeveer 350 verschillende soorten schildpadden, die grofweg kunnen worden onderverdeeld in land-, water- en zeeschildpadden. Hoewel ze veel overeenkomsten hebben, verschillen ze sterk in leefomgeving, voeding en levensverwachting.

Landschildpadden

Zoals de naam al doet vermoeden leven landschildpadden uitsluitend op het land. Ze komen voor in verschillende klimaten en afhankelijk van de soort kun je ze vinden in droge woestijngebieden, open steppes of dichtbegroeide bossen. Ze eten voornamelijk plataardig voedsel zoals grassen, bladeren en groenten. Door hun trage stofwisseling en rustige leefwijze kunnen ze vaak lange tijd zonder voedsel of water. Een omgeving met voldoende warmte en schuilplekken is essentieel voor hun welzijn. Landschildpadden kunnen opvallend oud worden: veel soorten bereiken een leeftijd van 50 tot 80 jaar, met uitschieters tot 100 jaar of ouder.

Water- en moerasschildpadden

Water- en moerasschildpadden leven in zoetwatergebieden zoals plassen, meren, rivieren en moerassen. Ze brengen veel tijd door in het water maar komen regelmatig aan land om te zonnen. Hun dieet bestaat uit een mix van plantaardig en dierlijk voedsel zoals waterplanten, insecten en kleine visjes. Ze zijn doorgaans actiever dan landschildpadden en hebben behoefte aan schoon water, voldoende zwemruimte en een landgedeelte. Deze balans in de leefomgeving is belangrijk voor hun gezondheid. Water- en moerasschildpadden worden gemiddeld 20 tot 40 jaar oud.

Zeeschildpadden

Zeeschildpadden leven uitsluitend in de oceaan en komen alleen aan land om eieren te legen. Wereldwijd zijn er zeven soorten bekend, die voornamelijk voorkomen in tropische en subtropische gebieden. Het dieet is per soort verschillend, maar over het algemeen eten ze algen, kwallen of schaaldieren. Zeeschildpadden zijn uitstekende zwemmers die zich over enorme afstanden verplaatsen, vaak tussen hun voedselgebieden en broedstranden. In tegenstelling tot land- en waterschildpadden worden ze niet als huisdier gehouden, maar zijn ze belangrijk voor het mariene ecosysteem. Zeeschildpadden kunnen een indrukwekkende leeftijd van 60 tot 100 jaar bereiken.

Levensverwachting van de meest gehouden schildpadden

Hoewel schildpadden in het wild een indrukwekkende leeftijd kunnen bereiken, is dat niet vanzelfsprekend voor schildpadden die als huisdier worden gehouden. Hun levensduur is namelijk afhankelijk van de manier waarop ze worden gehuisvest en verzorgd. Een goed ingericht verblijf, de juiste temperatuur en verlichting, schoon water en een evenwichtig dieet spelen allemaal een rol in hoe oud een schildpad uiteindelijk kan worden. Als hij zich prettig voelt in zijn omgeving, verkleint dat de kans op stress en gezondheidsproblemen en vergroot het de kans op een lang en gezond leven. Een goede verzorging is dus niet alleen belangrijk voor de levensverwachting, maar ook voor het welzijn van het dier.

De levensverwachting is ook afhankelijk van het soort schildpad dat wordt gehouden. In Europa behoren de Roodwangschildpad, Geelwangschildpad, Geelbuikschildpad, Griekse Landschildpad en de Vierteenlandschildpad tot de populairst gehouden soorten. Elk van deze schildpadden heeft zijn eigen leefwijze, verzorgingsbehoeften en gemiddelde levensverwachting. Zo kan de Roodwangschildpad gemiddeld 30 tot 40 jaar worden, zolang hij in schoon, goed verwarmd water leeft en voldoende zon-/Uv-licht krijgt. De Geelwangschildpad bereikt vaak een vergelijkbare leeftijd, mits de watertemperatuur stabiel blijft en er genoeg ruimte is om te zwemmen én zonnen. De Geelbuikschildpad kan eveneens 30 tot 40 jaar oud worden bij een gevarieerd dieet en regelmatig onderhoud van het verblijf. De Griekse Landschildpad kan een stuk ouder worden, vaak 60 tot 80 jaar met uitschieters tot 100 jaar of ouder, zolang hij de beschikking heeft over een ruime buitenomgeving met voldoende warmte en jaarlijks een goede winterrust kan houden. De Vierteenlandschildpad heeft een gemiddelde levensverwachting van 50 tot 70 jaar, als hij in een droog en goed geventileerd verblijf leeft en elk jaar een gecontroleerde winterrust krijgt.