Hoefbevangenheid
Geschreven door Sjoerd |
Bij hoefbevangenheid is er sprake van een ontsteking in de hoeven, namelijk tussen het hoefbeen en de hoefwand. Hoefbevangenheid wordt ook wel ‘laminitis’ genoemd, wat letterlijk ontsteking van de lamellen betekent. Deze lamellen verbinden het hoefbeen met de hoefwand. Bij ontsteking raken deze structuren los, waardoor het hoefbeen in ernstige gevallen kan kantelen of zelfs door de zool heen breken. Dit is een onomkeerbaar proces.

De aandoening gaat gepaard met hevige pijn. Het paard kan kreupel lopen, vooral op de voorbenen, en soms weigert het helemaal om te lopen. Vaak is er sprake van een typische houding: het paard plaatst de achterbenen ver onder het lichaam en de voorbenen juist naar voren, zodat het gewicht naar achteren verplaatst wordt. Hoefbevangenheid kan acuut ontstaan en snel verergeren. Zonder snelle behandeling kan de aandoening chronisch worden.
Waardoor wordt hoefbevangenheid veroorzaakt?
Er zijn meerdere oorzaken die hoefbevangenheid kunnen uitlokken:
- Hormonale verstoringen: Aandoeningen zoals het Equine Metabool Syndroom (EMS) en PPID (Cushing) kunnen insulineresistentie veroorzaken en de kans op hoefbevangenheid verhogen. Vooral bij shetlanders komt dit regelmatig voor.
- Ziekte elders in het lichaam: Infecties (zoals bij diarree of het vasthouden van de nageboorte) kunnen giftige stoffen in de bloedbaan brengen. Deze verstoren de doorbloeding van de hoef.
- Overbelasting van een hoef: Wanneer één hoef wordt overbelast, bijvoorbeeld doordat het andere been herstellende is, kan dit ook leiden tot bevangenheid.
- Voeding en fructaan in gras: Vooral in het voorjaar kan gras veel fructaan bevatten, zeker na koude nachten en zonnige dagen. Dit vergroot het risico, vooral bij paarden die al gevoelig zijn (zoals met EMS of PPID).
Diagnose en behandeling
Als je paard kreupel is of je vermoedt hoefbevangenheid, neem dan direct contact op met je dierenarts. De diagnose wordt gesteld op basis van de klachten, lichamelijk onderzoek en de typische houding van het paard. Bij verdenking van EMS of PPID kan bloedonderzoek worden uitgevoerd. PPID kan behandeld worden met medicatie, EMS vereist vooral aanpassingen in het rantsoen en weidemanagement.
Als de oorzaak elders in het lichaam ligt, moet deze worden behandeld. Bij overbelasting van een hoef is het zaak om het herstel van het andere been te bevorderen. Bij chronische hoefbevangenheid kan een röntgenfoto helpen om de kanteling van het hoefbeen te beoordelen. Aangepast beslag kan verlichting geven. Overleg hierover met je dierenarts en hoefsmid.
Wat kun je zelf doen?
Geef je paard rust. Vermijd beweging zoals stappen, longeren of rijden. Zorg voor een zachte, comfortabele ligplek. Koeling van de hoeven (bijvoorbeeld met koud water of nat verband) kan verlichting bieden.
Er zijn ook ondersteunende producten beschikbaar, zoals de NAF Laminaze en Puur Podo.
Preventie
Als je paard gevoelig is voor hoefbevangenheid, of als er eerder EMS of PPID is vastgesteld, pas dan het weidemanagement aan. Beperk weidegang in het voorjaar, wanneer het fructaangehalte in gras hoog is. Zet eventueel een deel van het weiland af of gebruik een paddock. Sommige pony’s kunnen in deze periode beter helemaal niet op het gras.
Heb je nog vragen? Neem dan contact op via [email protected].